14.03.2022

Koenzym Q10 – najważniejsze właściwości i rola w organizmie

Udostępnij artykuł

Koenzym Q10 należy do substancji, bez których nasz organizm nie byłby w stanie prawidłowo funkcjonować. Jego właściwości  i budowa chemiczna sprawiają, że często jest on porównywany do witamin, jednak w przeciwieństwie do nich, jest to związek, który powstaje w naszych tkankach

Koenzym Q10 występuje w każdej komórce naszego ciała. Jego obecność jest niezbędna do właściwego przebiegu oddychania komórkowego, czyli procesu, który przebiega w mitochondriach i dostarcza komórkom energii do prawidłowego pełnienia swoich funkcji. To właśnie dlatego odpowiednia ilość koenzymu Q10 jest szczególnie istotna dla narządów o największym zapotrzebowaniu energetycznym – serca, mięśni, mózgu czy wątroby

Co ważne, koenzym Q10 to również silny antyoksydant. Dzięki swoim właściwościom przeciwutleniającym, bierze on udział w ochronie komórek i narządów przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Koenzym Q10 – eliksir młodości

Niestety, już po przekroczeniu 30 roku życia, jego naturalna produkcja zmniejszać. To właśnie dlatego koenzym Q10 nazywany  eliksirem młodości. Stopniowy spadek jego ilości w tkankach oraz nasilenie oksydacyjnego działania wolnych rodników odgrywają istotną rolę w procesie starzenia się organizmu. Jego początkowe oznaki dostrzegamy zazwyczaj na skórze w postaci pierwszych zmarszczek. Nie bez powodu pojawiają się one właśnie w wieku ok. 30 lat.

Nie bez powodu też koenzym Q10 jest bardzo popularnym składnikiem kremów przeciwzmarszczkowych – i wielu z nas pewnie właśnie z tym zastosowaniem się kojarzy. Kosmetyczne właściwości koenzymu Q10 to jednak tylko niewielka część zakresu, w jakim wykazuje on potencjał naprawczy, a nawet terapeutyczny na organizm człowieka. 

Młoda kobieta trzymająca krem.
Koenzym Q10 właściwości kosmetyczne – spowolnienie procesów starzenia skóry

Trzeba dodać, że upływ lat, to nie jedyna przyczyna uszczuplenia naturalnej puli koenzymu Q10. W dzisiejszym świecie mamy do czynienia z wieloma czynnikami, które powodują jego zwiększone zużycie. Należą do nich przewlekłe choroby (nowotwory, cukrzyca typu II, stany zapalne, niewydolność układu sercowo-naczyniowego), wyczynowy sport, toksyny środowiskowe, przewlekłe nadużywanie alkoholu i papierosów, uciążliwy stres, przyjmowanie niektórych leków (antybiotyki, statyny). 

Co się dzieje, kiedy w organizmie zaczyna brakować koenzymu Q10? 

Sytuacja zależy oczywiście od tego jak duże i na ile długotrwałe są to niedobory. W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że  procesy które kojarzymy, ze starzeniem się ulegają nasileniu…

Podobnie jak szeroki jest zakres wpływu koenzymy Q10 na organizm, tak zróżnicowane będą symptomy świadczące o jego obniżonym poziomie. Są one oczywiście związane – z jednej strony z osłabieniem procesów energetycznych zachodzących w komórkowych mitochondriach a z drugiej – ze słabszą ochroną naszych komórek przed działaniem wolnych rodników, którego skutki mogą dotknąć właściwie każdej z naszych tkanek, łącznie z powodowaniem uszkodzeń DNA. Oksydacyjne działanie wolnych rodników leży u podłoża wielu częstych chorób cywilizacyjnych – nowotworów, schorzeń sercowo – naczyniowych, niektórych zespołów otępiennych, stanów zapalnych, uszkodzeń w przebiegu cukrzycy. 

Niedostateczna produkcja energii w tkankach o największym zapotrzebowaniu będzie z kolei objawiać się ich dysfunkcjami, np. zmniejszeniem wydolności serca i siły mięśni szkieletowych, pogorszeniem funkcji mózgu (np. zdolności pamięci i koncentracji) i zdolności detoksykacyjnych wątroby, czy osłabieniem działania niektórych komórek odpornościowych. 

Koenzym Q10 – właściwości potwierdzone w badaniach naukowych.

Badania nad zależnością między poziomem koenzymu Q10 w organizmie a występowaniem określonych chorób, a także możliwości jego zastosowania w ich terapii były prowadzone już w ubiegłym wieku. Zaobserwowano wówczas, że w sercach osób poddawanych zabiegom kardiochirurgicznym występuje znacznie niższe stężenie koenzymu Q10 w porównaniu z osobami zdrowymi, a następnie, że jego poziom u chorych jest tym niższy im większa jest niewydolność serca.

Koenzym Q10 właściwości prozdrowotne

W toku kolejnych badań dowiedziono, że koenzym Q10 może odgrywać istotną rolę w profilaktyce i wsparciu terapii wielu chorób cywilizacyjnych. Oto najważniejsze z nich:

  • Choroby układu serocowo-naczyniowego takie miażdżyca naczyń, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia związane z niewydolnością serca 
  • Cukrzyca typu II – koenzym Q10 przyczynia się nie tylko do obniżenia poziomu glukozy, ale również do zmniejszenia uszkodzeń nerwów charakterystycznych dla tej choroby
  • Schorzenia układu nerwowego – w tym choroba Parkinsona i Alzheimera. Koenzym Q10 jako antyoksydant przyczynia się do spowolnienia uszkodzeń mózgu charakterystycznych dla schorzeń otępiennych. 
  • Koenzym Q10 wzmacnia działanie układu odpornościowego, a także istotnie przyczynia się zmniejszenia poziomu stanu zapalnego u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, otyłością, reumatoidalnym zapaleniem stawów, cukrzycą i astmą.
  • Koenzym Q10  jako przeciwutleniacz odgrywa rolę w profilaktyce przeciwnowotworowej, a w niektórych przypadkach przyczynia się do lepszej tolerancji terapii w przebiegu chorób nowotworowych. 
  • Koenzym Q10 pomaga zmniejszyć częstość i intensywność migrenowych bóli głowy oraz objawów w przebiegu fibromialgii 
  • Żeńska i męska niepłodność postępująca wraz z wiekiem. Koenzym Q10 przyczynia się do zmniejszenia oksydacyjnych uszkodzeń plemników i komórek jajowych, co wpływa na ich jakość i żywotność. 

Jak zadbać o prawidłowy poziom koenzymu Q10 w organizmie?

Warto skupić się przede wszystkim na tym na co masz wpływ. A jest tym bez wątpienia Twój tryb życia. Staraj się unikać czynników, które zwiększają zużycie koenzymu Q10. Dbaj o regenerację, zwłaszcza tą nocną – bo to czas, w którym ważne substancje mają szansę się odbudować. Pamiętaj o umiarkowanym ruchu, bo w starszym wieku to właśnie on sprawia, koenzym Q10 uwalnia się do naczyń i chroni Cię przed miażdżycą! 

Zadbaj o odpowiednią dietę. Pewne ilości koenzymu Q10 możesz znaleźć w pożywieniu. Jego najważniejsze źródła to mięso, podroby i ryby, a także niektóre oleje, orzechy i warzywa krzyżowe. Pamiętaj jednak, że jest to związek, który nie rozpuszcza się w wodzie, w związku z tym, jego wchłanianie z przewodu pokarmowego jest bardzo ograniczone. Do pewnego stopnia możesz je poprawić przez dodatek tłuszczu. 

Kiedy długotrwale jesteś narażony na czynniki powodujące zwiększone zużycie lub obniżoną produkcję koenzymu Q10, warto rozważyć jego suplementację.

W naszym sklepie znajdziesz Koenzym Q 10 w formie liposomalnej – do końca kwietnia z kodem promocyjnym – START , otrzymasz 20 % zniżki https://mitorevita.pl/produkt/koenzym-q10-liposomalny/

Koenzym Q10 właściwości – bibliografia:

Koenzym Q10 – biosynteza i funkcje https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20494114/

Koenzym Q10 – suplementacja w starzeniu się i chorobach ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5807419/

Czy koenzym Q jest kluczowym czynnikiem starzenia się? https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20193705/

Związane z wiekiem zmiany w składzie lipidowym tkanek szczura i człowieka https://link.springer.com/article/10.1007/BF02535072

Wpływ diety śródziemnomorskiej uzupełnionej koenzymem q10 na profile metaboliczne u starszych mężczyzn i kobiet https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24986061/

Antyoksydacyjna rola koenzymu https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17482888/

Statyny obniżają w osoczu poziom koenzymu Q10 (ubichinonu) w organizmie] Statin drugs decrease the plasma level of coenzyme Q10 (ubiquinone) in the organism https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17713110/

Andrzej Danysz, Koenzym Q10 i jego rola w lecznictwie, Warszawa 2000

Status koenzymu Q10 jako wyznacznik siły mięśni w dwóch niezależnych kohortach https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27907044/

Wpływ suplementacji koenzymu Q10 na biomarkery stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego w chorobie wieńcowej: przegląd systematyczny i metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30758695/

Wpływ suplementacji koenzymu Q10 na profile lipidowe u pacjentów z chorobą wieńcową: przegląd systematyczny i metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6176512/

Koenzym Q10 w leczeniu nadciśnienia tętniczego: metaanaliza badań klinicznych https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17287847/

Wpływ koenzymu Q10 na markery stanu zapalnego: przegląd systematyczny i metaanaliza https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5268485/

Koenzym Q10 i funkcja odpornościowa: przegląd https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8150987/

Suplementacja koenzymem Q10 łagodzi markery stanu zapalnego u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym: podwójnie ślepe, kontrolowane, randomizowane badanie kliniczne z placebo  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24621064/

Ubisol-Q10 , nanomicelarny i dyspergowalny w wodzie preparat koenzymu-Q10 jako potencjalny sposób leczenia choroby Alzheimera i Parkinsona https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8150875/

Skuteczność suplementacji koenzymu Q10 w cukrzycy typu 2: przegląd systematyczny i metaanaliza https://www.hindawi.com/journals/ije/2018/6484839/

Wpływ suplementacji koenzymem Q10 na stan zapalny, angiogenezę i stres oksydacyjny u pacjentek z rakiem piersi: przegląd systematyczny i metaanaliza randomizowanych badań kontrolowanych https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34008150/

Suplementacja koenzymem Q10 w profilaktyce dorosłych pacjentów z migreną — metaanaliza https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7786797/

Niedobór koenzymu Q10 i odpowiedź na suplementację w migrenie u dzieci i młodzieży https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17355497/

Ukierunkowane leczenie fibromialgii związanej z wiekiem za pomocą dodatkowego koenzymu Q10 https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33725346/

Aktywność fizyczna wpływa na poziomy koenzymu Q10 w osoczu różnie u młodych i starszych ludzi https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24384733/

Dorota Baran

Udostępnij artykuł